قلاویز چیست؟

قلاویز کاری چیست و چه کاربردی دارد؟

از این ابزار در واقع،جهت دنده نمودن داخل استوانه یا به اصلاح مهره ها استفاده می شود. این وسیله کاربردی مناسب تراش دنده های پیچ بر روی متریال هایی نظیر چوب و فلز و پلاستیک می‌باشد. به عملیات تراشیدن با قلاویز، به اصلاح قلاویزکاری گفته می‌شود.

معرفی انواع قلاویز

ماشینی: جهت بستن به ماشین تراش یا ماشین مته

• دارای سری دوتایی و یا تکی بوده و جهت بستن به ماشین تراش یا ماشین مته  مناسب می‌باشد.
• دنباله های آن به شکل استوانه بلند است و در انتهای آن چهار گوش و یا دو طرف آن دارای زبانه می‌باشد.

دستی: به صورت مجموعه سه تایی

• قلاویز اول رو یا پیشرو: تقریبا بیش از نیمی از براده برداری را انجام می‌دهد.
• قلاویز وسط رو یا میان رو: بیش تر برای عمق شیار و دنده ها استفاده می‌شود.
• قلاویز آخر رو یا پس رو: براده برداری نهایی را انجام می‌دهد.

 

دوم: قابلیت ژرف کردن شیارهای بریده شده

• عمیق کردن شیارهای بریده شده توسط قلاویز ضربدری در سوراخ های کور.
•  فقط برای شش شیار اول، زاویه کاهش کاملاً مشابه مدل مخروطی می‌باشد.

مخروطی: قابلیت ایجاد شیار کامل از درون سوراخ

• جهت شروع یک شیار استفاده می شوند.
• به طور معمول از قسمت پایین تا بالا به سمت شیارششم از بالا پیش می‌رود.
• قطر ایجاد شده آن با قطر هسته شیار برابر می‌باشد.

برقی: تولید انتهای تمیز و مرتب به انتهای سوراخ های بسیار عمیق

•  مخروطی نیست.
• تنها جهت تولید انتهای تمیز و مرتب به انتهای سوراخ های کور یا سوراخ های بسیار عمیق استفاده می‌شود.

مخصوص مهره تراش: جهت تراش پیچهای داخلی کوتاه با سوراخ راه بدر

• به شکل تکی ساخته می شود.
• جهت تراش پیچهای داخلی کوتاه که سوراخ آنها راه بدر است، استفاده می‌شود.

چپ تراش: قابل استفاده در هنگام ساخت پیچ و مهره چپگرد

تفاوت قلاویز و حدیده

• تفاوت اصلی این دو وسیله این است که قلاویز جهت دنده‌کردن داخل استوانه‌ها استفاده می‌گردد اما حدیده جهت دنده کردن سطوح خارجی مثل لوله استوانه در گام مشخص.
• قلاویز در قطعه ماده، رزوه مارپیچ ایجاد می‌کند اما در حدیده روی قطعه نر این عملیات انجام می‌گیرد.
• با در نظر گرفتن پیچ و مهره این تفاوت به وضوح روشن می‌شود، قلاویز جهت ایجاد رزوه در جداره داخلی مهره استفاده می‌شود اما حدیده جهت ایجاد رزوه روی سطح خارجی پیچ.

 

نکات مهم در قلاویزکاری با دست

• ترتیب استفاده از قلاویز دستی مهم است. در قلاویز سه تایی به ترتیب می‌بایست از قلاویز اول رو یا پیشرو و سپس وسط رو یا میان رو و در نهایت، قلاویز آخر رو  یا پس رو استفاه نمود.
• از اعمال فشار زیاد در هنگام استفاده از ابزار خودداری کنید چرا که سبب شکسته شدن آن و همچنین قطعه کار و دنده ها می‌گردد.
• روغن مخصوص قلاویز کاری در هنگام دنده کردن قطعات فولادی نباید فراموش شود.
• استفاده از نفت در هنگام دنده کردن قطعات آلومینومی بهترین روش می‌باشد.
• توجه داشته باشید که دنده کاری قطعات چدن و برنج در ابعاد کوچک، به روغن کاری نیاز ندارد.