نجاری با چوب بلوط
همان طور که می توانید در دیگر مطالب مجموعه دکتر ابزار در خصوص نحوه کار با چوب ها بخوانید، هدف ما از معرفی و بررسی نکات عملکردی این مواد آشنا کردن افرادی است که به تازگی به فعالیت با چوب روی آورده اند و شاید هنوز به اندازه کافی بر تفاوت های فنی متریال های مختلف در حوزه کاری خود مسلط نباشند. هر حرفه ای به خاطر میزان ظرافت قطعات و ابزارآلات خود و تمایل به تسهیل کاری که باید برای نتیجه ایده آل انجام دهد، نیازمند سطح قابل توجهی دانش در خصوص ویژگی های مواد مورد استفاده خواهد بود. این همان کاری است که تلاش کرده ایم در این چند مطلب به طور خلاصه برای کارآموزان و علاقمندان نجاری، منبت، ساخت کابینت، ساخت مبلمان و تخت خواب، خراط کاری و… انجام بدهیم و مطلب کنونی هم به چوب بلوط اختصاص دارد. با ما همراه باشید تا هرچه بیشتر با این متریال آشنا شوید.
درخت بلوط و ویژگی های آن
درخت بلوط یکی از شناخته شده ترین و پرشمارترین گونه های درختی در آسیا، اروپا و آمریکاست که تعداد گونه های آن به ۵۰۰ عدد هم می رسد. از نظر دسته بندی، این گیاهان همیشه سبز و برگ ریز به شمار می روند. ارتفاع این درخت به سرعت بالا می رود و عمر آن به چند هزار سال نیز می تواند برسد، اما برخلاف درختانی مانند سکویا پس از چند صد سال ارتفاع آن افزایش آنچنانی پیدا نمی کند و به مرور زمان تنه ضخیم تری پیدا می کند. این موضوع باعث می شود درختان کهن از این گونه اغلب هم از لحاظ ارتفاع و هم از لحاظ ضخامت به بزرگترین درختان جنگل پیرامون خود بدل شوند. در اروپا و آمریکا این گونه های بزرگ و قطور به خاطر ابعاد و زیبایی خود به نمادهای خرد، کهنسالی و دانش بدل شدند و به همین دلیل به خصوص در اروپا تا قرن ها ساخت کلیساها حتما باید با این متریال انجام می شد.
شکی نیست که در دوران باستان این متریال در نیمکره شمالی از نظر فرهنگی مورد توجه بوده است. امروزه اما اهمیت آن نه فقط به خاطر نمادهایی که نماینده آنهاست، بلکه به خاطر مشخصات و ویژگی های خاصش در نجاری و حرفه های مربوط به آن به اثبات رسیده است. ویژگی هایی که در ادامه به آنها می پردازیم.
چوب بلوط با چگالی ۰٫۷۵ گرم بر سانتی متر مکعب از سختی و استحکام قابل توجهی برخوردار بوده و جزو چوب های سخت طبقه بندی می شود. به لطف وجود حجم بالای تانیک اسید در بافت آن، در برابر قارچ ها و جانوران موذی مقاومت خوبی از خود نشان می دهد و به همین دلیل حتی در فضای باز و بدون نگهداری نیز تا مدت طولانی سالم باقی می ماند.
همان طور که گفتیم، گونه های بسیار متنوعی از این درخت وجود دارند و در نتیجه با تعداد قابل توجهی چوب با ویژگی های فنی گوناگون روبرو هستیم. گرچه تمام مدل های موجود در بازار از این نوع به عنوان چوب سخت شناخته می شوند، اما میزان شکل پذیری، جذب رطوبت، رنگ و تخلخل در میان آنها کاملا می تواند با هم فرق داشته باشد. شاید بهترین گزینه ها از این نظر دو گونه بلوط سفید و قرمز باشند که هر دو زیبا، سخت و مقاوم هستند در حالی که نوع سفید عملاً هیچ آبی جذب نمی کند و نوع قرمز با جذب رطوبت می تواند تغییر اندازه جزئی داشته باشد.
در ادامه با ما همراه باشید تا بالاخره به سراغ نکات کار برویم.
نکات نجاری با درخت بلوط
اولین نکته کار با این متریال این است که باید صبر زیادی داشته باشید. پرداخت این چوب باید با ظرافت و آرامش انجام شود، نه با فشار آوردن و نیرو وارد کردن. این موضوع به خاطر بافت آن است که به راحتی می تواند خراشیده شود یا در لبه ها تراشه های تیز و کوچک تولید کند. پس اگر می خواهید محصول نهایی شما تمیز و زیبا باشد سعی کنید با حوصله و به آرامی با این ماده کار کنید.
نکته دوم تیز بودن قطعات است. این متریال یکی از سخت ترین مواد چوبی موجود در بازار به شمار می رود و به راحتی می تواند سری مته ها، تیغه ها و اره های چوب را به سرعت ساییده و کند نماید. همان طور که گفتیم استعداد آن برای تولید تراشه و خراشیدگی هم قابل توجه است، پس باید همیشه ابزارآلات خود را در تیزترین حالت ممکن نگه دارید تا بتوانید بدون آسیب زدن به قطعه کار آن را شکل دهید.
مشکل دیگر این است که چوب بلوط به شدت در برابر حرارت حساس است و به سرعت می سوزد. تیغه های کند که اصطکاک بالایی با متریال دارند باعث بالا رفتن دما می شوند و در نتیجه رد سوختگی روی قطعه به جا می گذارند. پس برای جلوگیری از این مشکل هم باید ابزارهایتان را تیز و برنده نگه دارید.
ظاهر این جنس به اندازه کافی خوب است که به پرداخت آنچنانی نیاز نداشته باشد، با این حال اگر می خواهید از سنباده برای تکمیل سطح استفاده کنید ترجیحاً از سنباده هایی بهره برداری کنید که دانه های ریزتری داشته باشند. بهترین پوشش دهنده آن در حال حاضر شلاک است و می توانید برای زیبایی بیشتر از لایه ای نازک از پلی اورتان هم استفاده کنید.
نتیجه گیری:
در این مطلب به معرفی بلوط، ویژگی های جنس آن و نکات بهره برداری از آن در فعالیت های مرتبط با چوب پرداختیم. همان طور که پیش از این تأکید کردیم، هدف ما آشنا کردن آن دسته از مخاطبان عزیزی است که شاید هنوز به حد کافی بر تفاوت های میان متریال های مختلف حوزه های مرتبط با مواد چوبی واقف نیستند، اما قصد دارند وارد این عرصه شده و به کار با آنها بپردازند. جدا از دانستن ویژگی های فنی مواد، دانستن نکات کار با آنها و بایدها و نبایدهایی که در مورد ابزارهایتان باید رعایت کنید در این خصوص اهمیت قابل توجهی پیدا می کند. بنابراین، تلاش کرده ایم به طور خلاصه و مفید این نیاز را برای شما رفع کنیم.
