بررسی چوب کاج و نحوه نجاری با آن
اگر به تازگی کار نجاری را آغاز کرده باشید، احتمالا با موضوع انتخاب چوب برخورد داشته اید. انتخاب نوع چوب بسته به کاری که می خواهید انجام بدهید از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و نباید سرسری گرفته شود. سختی و نرمی، میزان رطوبت، رنگ و… همگی مسائلی هستند که باید در نظر داشته باشید و خب طبیعتاً مد نظر داشتن این حجم از اطلاعات می تواند گیج کننده باشد. ما در مجله دکتر ابزار تلاش می کنیم طی یک سری مطلب در خصوص شاخص ترین چوب های موجود در بازار ایران، کمی این حوزه را برای شما شفاف سازی کنیم. با ما همراه باشید تا کارمان را با چوب کاج به عنوان اولین مورد در این سری آغاز کنیم.
نجاری با چوب کاج
درخت کاج در نقاط بسیاری در سطح جهان رشد می کند و در ایران هم در نقاط فراوانی دیده می شود. این درخت همیشه سبز بوده و در دسته مخروطیان دسته بندی شده است. چوب آن به طور کلی جزو چوب های نرم دسته بندی می شود، ولی بسته به گونه های مختلف میزان سختی آن ممکن است اندکی بالا و پایین برود. گرچه رنگ آن هم به طور کلی روشن فرض می شود اما در واقع طیف وسیعی از رنگ ها از زرد تا کرم و حتی کاملاً سفید را در بر می گیرد. هرچه به رنگ زرد نزدیکتر باشیم، سختی نیز بیشتر است و برش آن با انواع اره ها دشوارتر خواهد بود. در حال حاضر برخی از شناخته شده ترین انواع آن در بازار شامل کاج اسکاتلندی، کاج سفید شرقی، کاج سنگی، کاج قد و کاج کوهپینوس هستند.
چوب کاج به راحتی خش می افتد و لب پر می شود و رطوبت آن بعد از برش معمولاً بالاست، با این حل طرفداران بسیاری در میان نجاران و به خصوص سازندگان مبلمان خانگی دارد. گرچه اغلب این محصول را در کوره خشک می کنند، اما اغلب اوقات مدل های موجود در بازار همچنان برای نجاری بیش از حد مرطوب هستند. پیشنهاد می شود چوب مد نظرتان را برای چندین ماه در انبار نگه دارید تا رطوبت آن با محل زندگی شما وفق پیدا کند. الوارهایی که گره اندکی داشته باشند سریعتر آب اضافی موجود در بافت خود را پس می دهند و سریعتر می توانید از آنها استفاده کنید.
صمغ موجود در این محصول مشکل دیگر آن است. کاج صمغ زیادی دارد و این ماده با چسبیدن به تیغه ها و لوازم نجاری می تواند دقت برش را پایین بیاورد یا شما را مجبور کند که در بازه های زمانی کوتاه مجبور به تمیز کردن دستگاه ها بشوید. بهترین راه حل برای مقابله با این موضوع این است که مطمئن شوید تیغه ها و اره چوب تا حد امکان تیز باشند، چون تیغه کند علاوه بر اینکه سریعتر آلوده می شود می تواند در قطعه ترک خوردگی هم ایجاد کند.
فرو رفتگی هم در هنگام کار با این جنس بسیار شایع است، تا حدی که با اندکی فشار آمدن به راحتی متوجه فرو رفتگی های بعضاً عمیقی در سطح خواهید شد. راه حل در این موارد این است که دستمال مرطوبی را روی فرورفتگی بگذارید و با اتو آن را خشک کنید. بخار به داخل بافت رفته و فرورفتگی را برطرف می کند.
در نهایت با دانستن این ویژگی ها می توانیم مزایا و معایب مختص کاج را در ادامه با هم بررسی کنیم.
مزایا و معایب چوب کاج برای نجاری
هر چوبی مزایا و معایب خاص خود را دارد که بر اساس این ویژگی های مثبت و منفی می توان کاربرد آن را مشخص کرد. کاج هم از این مقوله مستثنی نیست و با دانستن مشخصات مهم آن می توانید به راحتی معین کنید که تحت چه شرایطی و برای چه کاری می توانید از آن بهترین استفاده را ببرید.
- رنگ طبیعی زیبا: زیبایی ظاهری و رنگ روشن یکی از ویژگی های برتر است که در این درخت مشاهده می شود و برای مبلمان جلوه بسیار خوبی پدید می آورد. حتی بعد از فرسوده شدن هم گره خوردگی های این چوب ظاهر بسیار زیبایی پیدا می کند.
- پرداخت آسان: پرداخت و رنگ آمیزی این محصول با انواع رنگ های پوششی راحت است و شما را چندان به دردسر نخواهید انداخت.
- مقاومت به شوک: مقاومت آن به شوک به نسبت بالاست و به همین دلیل به ندرت دچار ترک های عمقی می شود.
با این وجود نمی توان ویژگی های منفی را هم نادیده گرفت. ویژگی هایی مثل:
- فرسایش شدید: نرم بودن این چوب آن را در معرض خراشیدگی، فرو رفتگی و شکستگی قرار می دهد. مشکل بزرگتر اما رطوبت است: اگر از مبلمانی ساخته شده از آن در مناطق مرطوب استفاده کنید، احتمال باد کردن و پوسته پوسته شدنش قابل توجه است.
- دردسرهای مرطوب بودن: همان طور که گفتیم در اکثر موارد باید چند ماه در انبار به این محصول استراحت بدهید تا با شرایط آب و هوایی محل کار شما هماهنگ شود. این موضوع به این معناست که شاید مجبور باشید چند بار زودتر الوار خریداری کنید. همچنین کارهای ظریف به خاطر حضور رطوبت دشوار خواهند بود.
- صمغ: همان طور که گفتیم میزان صمغ در داخل بافت آن زیاد است پس با آلودگی دائمی قطعات و دستگاه ها مواجه می شوید. این مورد در کنار تیغه کند اره می تواند باعث ترک خوردگی، برش کم دقت یا حتی سوختن چوب در اثر داغ شدن اره شود.
نتیجه گیری
در این مطلب به بررسی روش کار با چوب کاج پرداختیم و بحث کردیم که برای اینکه ابزارآلات شما در هنگام ساخت قطعه با این جنس دچار مشکل نشوند، چه نکاتی را باید مد نظر قرار دهید. امیدواریم مطالب ذکر شده کمک کند تا اگر تازه به سراغ نجاری رفته اید و هنوز تسلط کافی بر انواع چوبها و ویژگی های آنها ندارید، یک نقطه شروع مناسب پیدا کنید.